Ένα δίλημμα: τελικά το παγκράτιο ήταν πολεμική τέχνη ή ένα μαχητικό αγώνισμα;
Βέβαια όλα τα ολυμπιακά αγωνίσματα της αρχαιότητας, προκύπτουν από τις πολεμικές προετοιμασίες και έχουν άμεση σχέση με τον πόλεμο και την μάχη. Η ικανότητα του να καλύπτεις γρήγορα μία μικρή ή μεγάλη απόσταση τρέχοντας, να υπερπηδάς φυσικά εμπόδια να ρίχνεις το ακόντιο μακριά και στοχεύοντας, να πυγμαχείς ή να παλεύεις, είναι όλα δραστηριότητες πολεμικής προετοιμασίας. Βέβαια στην πορεία τους,ο αθλητισμός απέκτησε, διαμόρφωσε μπορούμε να πούμε την δική του ταυτότητα, αποτινάσσοντας την πολεμική χροιά που είχε αρχικά. Έτσι με την θέσπιση των Ολυμπιακών αγώνων το 776 π.Χ. και μετά, ο λόγος που αθλούνται οι νέοι και αγωνίζονται δεν είναι μόνο για να είναι προετοιμασμένοι για την μάχη, αλλά αθλούνται μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αγωγής των, δημιουργώντας έτσι όχι τον ιδανικό πολεμιστή, αλλά τον ιδανικό πολίτη!
Κείμενο - μελετη του Νεκτάριου Λυκιαρδόπουλου.
Στην αρχαία Ελλάδα, πίστευαν ότι όλα τα αθλήματα γεννήθηκαν από κάποιον θεό. Για το Παγκράτιο, πίστευαν ότι το εφεύρε ο ήρωας Θησέας, ο οποίος νίκησε τον Μινώταυρο με τέχνασμα Παγκρατίου (Πλούταρχος). Ο σχολιαστής του Πινδάρου αναφέρει:
«...ο Θησεύς ο Αθηναίος ... ηνίκα γαρ εν τω Λαβυρίνθω εξησθένει προς την ισχύν του Μινωταύρου, παγκρατίω αυτόν διαπαλαίων περιγέγονεν, ου γαρ είχε μάχαιραν...»
Κατά τον Παυσανία το επινόησε ο ήρωας - ημίθεος Ηρακλής.
Στον σχολιαστή του Πίνδαρου (Νεμ.3,27) αναφέρεται ότι σύμφωνα με τον Αριστοτέλη το αγώνισμα του παγκρατίου έγινε «έντεχνο», από παλαιότερη μορφή που είχε, και διαμορφωτής αυτού θεωρείται ο Λεύκαρος ο Ακαρνάνας!
«...ο Αριστοτέλης Δε Λεύκαρον φησι τον Ακαρνάνα πρώτον έντεχνον το παγκράτιον ποιήσαι».
